سرطان سینه آقایان
سرطان سینه آقایان عجیب به نظر میرسد زیرا این تصور وجود دارد که این بیماری مختص خانمهاست و فقط این بانوان هستند که به سرطان سینه دچار میشوند اما در مواردی نادر مردان نیز به این بیماری دچار میشوند. سرطان سینه در مردان به صورت بخش کوچکی از بافت سینه در پشت نوک سینهها رشد میکند. این بیماری معمولا در مردان بالای 60 سال اتفاق میافتد اما گاهی آقایان جوانتر نیز به آن دچار میشوند.
آنچه در ادامه میخوانید:
- علائم سرطان سینه آقایان
- تشخیص سرطان سینه آقایان
- درمان سرطان سینه آقایان
علائم سرطان سینه آقایان
علائم سرطان سینه مردان عبارت است از:
- وجود یک توده در سینه که معمولاً سفت و بدون درد است و در داخل سینه حرکت نمیکند
- برگشتن نوک سینه به سمت داخل
- ترشح مایع از نوک پستان که ممکن است رگههایی از خون نیز داشته باشد
- زخم یا بثورات در اطراف نوک پستان که از بین نمیروند و خوب نمیشوند
- سفت شدن، تورم و قرمز شدن نوک پستان یا پوست اطراف آن
- برجستگیهای کوچک در زیر بغل (غدد متورم)
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
- وجود توده در سینه
- هر گونه علائم نگران کننده دیگر، مانند ترشح از نوک پستان
- وجود سابقه خانوادگی سرطان سینه (در آقایان یا خانمها)
احتمال ابتلا به سرطان سینه در آقایان بسیار کم است، با این وجود بهتر است علائم خود را بررسی کنید. پزشک سینه شما را معاینه میکند و در صورت نیاز آزمایش و اسکن سرطان سینه را تجویز کند.
اگر علائمی ندارید اما سابقه خانوادگی واضحی از سرطان سینه دارید، ممکن است پزشک عمومی شما را به یک متخصص ژنتیک ارجاع دهد تا خطر ابتلا به بیماری را بررسی کند.
برخی از ژنها به صورت ارثی وجود دارند که میتوانند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند؛ برای بررسی این ژنها میتوان آزمایش خون انجام داد.
درمان سرطان سینه آقایان
درمان سرطان سینه در مردان به میزان گسترش سرطان بستگی دارد.
درمانهای احتمالی عبارتند از:
- جراحی برای برداشتن بافت آسیب دیده سینه و نوک پستان (ماستکتومی) و برخی از غدد زیر بغل
- رادیوتراپی – که در آن از پرتو برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود
- شیمی درمانی – که در آن از داروی سرطان برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده میشود
- سایر داروهایی که به توقف رشد سرطان سینه کمک میکنند – از جمله تاموکسیفن و تراستوزوماب (هرسپتین)
اغلب درمان سرطان سینه آقایان با انجام عمل جراحی آغاز میشود و بعد از آن بیمار تحت یک یا چند درمان دیگر قرار میگیرد تا از بازگشت مجدد سرطان جلوگیری شود.
درمان سرطان سینه در مردان بسته به میزان گسترش آن تا زمان تشخیص بیماری، متفاوت است. اگر سرطان سینه زود تشخیص داده شود، ممکن است بتوان آن را درمان کرد. اما اگر سرطان به خارج از بافت سینه گسترش پیدا کند، احتمال درمان به شکل قابل توجهی کاهش مییابد. در این شرایط، درمان میتواند علائم بیماری را تسکین دهد و به بیمار کمک کند عمر طولانی تری داشته باشد.
علل سرطان سینه آقایان
علت دقیق بروز سرطان سینه در مردان مشخص نیست، اما مواردی وجود دارد که خطر ابتلا به سرطان سینه را در مردان افزایش میدهد.
این موارد شامل:
- ژنها و سابقه خانوادگی – به ارث بردن ژنهای معیوب به نام BRCA1 یا BRCA2 خطر ابتلا به سرطان سینه را در مردان افزایش میدهد.
- افزایش سطح استروژن در بدن – از جمله چاقی، سندرم کلاین فلتر (Klinefelter syndrome) و زخم کبد (سیروز cirrhosis)
- سابقه انجام رادیوتراپی در ناحیه قفسه سینه
علائم سرطان سینه آقایان
یکی ازعلائم اصلی سرطان سینه در مردان وجود توده در سینه است. نوک پستان یا پوست نیز ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد. در صورت داشتن توده سینه یا علائم دیگری که شما را نگران میکند بهتر است به پزشک مراجعه کنید. احتمال ابتلا به سرطان در آقایان بسیار کم است، اما بهتر است علائم بررسی شوند.
توده سینه
مشخصات تودههای سرطان سینه آقایان معمولا به شرح زیر است:
- فقط در یکی از سینههامشاهده میشود
- در زیر یا اطراف نوک سینه رشد میکنند
- بدون درد هستند (به جز موارد نادر)
- بیمار در بافت سینه احساس سفت یا لاستیکی شدن داشته باشد
- توده یا تودهها در داخل سینه حرکت نمیکنند
- ایجاد ناهمواری در ناحیه سینه
- تودهها با گذشت زمان بزرگتر میشوند
اکثر تودهها و تورمها در مردان نشانه سرطان نیستند. آنها معمولاً علتی نسبتاً بی ضرر دارند مانند: بزرگ شدن بافت سینه مردانه (ژنیکوماستی)، توده چربی (لیپوم)، یا برآمدگی پر از مایع (کیست).
پزشک عمومی میتواند توده را بررسی کند و در صورت نیاز بیمار را برای آزمایش و اسکن سرطان سینه معرفی کند.
علائم دیگر
سایر علائم سرطان سینه آقایان عبارتند از:
- برگشتن نوک سینه به سمت داخل
- ترشح مایع از نوک پستان (ترشحات نوک سینه) که ممکن است رگههای خونی داشته باشد
- زخم یا بثورات در اطراف نوک سینه که از بین نمیروند
- سفت، قرمز یا متورم شدن نوک پستان یا پوست اطراف آن
- برجستگیهای کوچک در زیر بغل (غدد متورم)
اگر سرطان به سایر قسمتهای بدن مانند استخوانها، ریهها یا کبد گسترش یابد، بیمار علائم بیشتری را تجربه میکند. این علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس خستگی همیشگی
- استخوانهای دردناک
- تنگی نفس
- احساس بیماری
- خارش پوست همراه با زردی پوست و چشم (یرقان)
تشخیص سرطان سینه آقایان
اگر هر یک از علائم سرطان سینه را دارید باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما را معاینه میکنند و در صورت نیاز شما را برای انجام اسکنها و آزمایشهای لازم به یک کلینیک تخصصی ارجاع میدهد.
سونوگرافی
برای معاینه دقیقتر توده، یک اسکن اولتراسوند (سونوگرافی) از سینه شما انجام میشود تا مشخص شود توده جامد است یا یک کیست پر از مایع درون سینه شماست. اگر توده جامد باشد بیشتر احتمال دارد که مبتلا به سرطان باشید.
*سونوگرافی یا اسکن اولتراسوند از امواج صوتی با فرکانس بالا برای عکس برداری از داخل سینه استفاده میکند.
ماموگرافی
برای ماموگرافی، با کمک اشعه ایکس از سینه بیمار عکس برداری میکنند. در طول اسکن، قفسه سینه شما محکم روی یک صفحه مخصوص فشرده میشود.
بیوپسی
اگر یک توده یا بافتی غیرمعمول در سینه شما یافت شود، برای بررسی سرطانی بودن آن بیوپسی انجام میشود. یک تکه کوچک از بافت سینه با استفاده از سوزن مخصوص برداشته میشود. برای انجام بیوپسی از بیحس کننده موضعی بر روی پوست استفاده میشود، بنابراین چیزی حس نخواهید کرد.
بافت نمونه برای مطالعه وجود یا عدم وجود سلولهای سرطانی در آزمایشگاه بررسی میشود و اطلاعات بیشتری در مورد سلولها در اختیار پزشک قرار میدهد مانند اینکه آیا درمان هورمونی میتواند مؤثر باشد یا خیر.
کنار آمدن با سرطان
زمانی که پزشک بیماری را سرطان اعلام کند، فرد با طیف گستردهای از احساسات ناراحت کننده مانند شوک، ترس، سردرگمی و در برخی موارد خجالت مواجه میشود.
احساس انزوا نیز در میان آقایان مبتلا به سرطان سینه رایج است. این ممکن است به این دلیل باشد که اطلاعات کمی درباره سرطان سینه در آقایان وجود دارد. در چنین شرایطی ملاقات با مشاور یا برقراری ارتباط با افرادی در وضعیت مشابه میتواند به بیمار کمک کند تا با شرایط جدید خود بهتر و سریع تر کنار بیاید.
درمان سرطان سینه آقایان
درمان سرطان سینه در مردان تا حد زیادی به میزان گسترش سرطان بستگی دارد. درمانهای احتمالی شامل جراحی، رادیوتراپی (پرتودرمانی) و دارو میباشد.
برنامه درمانی توصیه شده به بیمار نیز به میزان گستردگی سرطان بستگی دارد، اما تصمیم نهایی در مورد انتخاب درمان با شخص بیمار است.
اگر سرطان خیلی فراتر از سینه گسترش نیافته باشد، ممکن است درمان شود. این معمولاً شامل جراحی است که احتمالاً با رادیوتراپی یا یک دوره پزشکی دنبال میشود. اما اگر سایر بخشهای بدن نیز درگیرسرطان شده باشند، ممکن است درمان کامل امکان پذیر نباشد. با این وجود درمان میتواند به تسکین علائم و کاهش سرعت گسترش سرطان کمک کند.
عمل جراحی سرطان سینه آقایان
جراحی سرطان سینه آقایان ماستکتومی نام دارد که نوع اصلی جراحی برای سرطان سینه در مردان است. این عمل جراحی شامل برداشتن تمام بافت سینه آسیب دیده و همچنین نوک پستان و احتمالاً غدد زیر بغل و برخی از ماهیچههای زیر سینه است. این عمل با بیهوشی کامل انجام میشود و بیمار احتمالاً باید 1 تا 2 روز در بیمارستان بماند. بهبودی کامل ممکن است چندین ماه طول بکشد.
بدن بعد از جراحی سرطان سینه آقایان
پس از جراحی، یک جای زخم روی قفسه سینه بیمار در جایی که نوک پستان قرار داشت باقی میماند و احتمالاً یک فرورفتگی در جایی که بافت سینه برداشته شده است وجود خواهد داشت.
جای زخم در ابتدا برجسته و قرمز میشود، اما باید با گذشت زمان صاف و محو شود. همچنین این ناحیه برای چند هفته کبود و متورم خواهد شد.
عوارض احتمالی
عوارض جانبی و خطرات ماستکتومی عبارتند از:
- درد و ناراحتی به مدت 1 تا 2 هفته ؛ برای تسکین درد مسکن تجویز میشود
- بیحسی یا سوزن سوزن شدن در اطراف جای زخم و در بازو که معمولا در عرض چند هفته یا چند ماه از بین میرود، اما گاهی اوقات میتواند دائمی باشد.
- عفونت زخم، ایجاد قرمزی، تورم، گرما یا ترشح از زخم – در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به پزشک خود اطلاع دهید.
- تورم دردناک در بازو (ادم لنفاوی)؛ این ممکن است دائمی باشد، اما قابل درمان است.
*قبل از انجام عمل جراحی، با جراح در مورد خطرات احتمالی صحبت کنید.
رادیوتراپی یا پرتو درمانی
رادیوتراپی درمانی است که در آن از پرتو برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود. در سرطان سینه آقایان، از پرتو درمانی برای موارد زیر استفاده میشود:
- کمک به جلوگیری از بازگشت سرطان پس از جراحی
- کاهش سرعت گسترش سرطان و در صورت عدم امکان درمان کاهش علائم بیماری
رادیو تراپی یا پرتو درمانی شامل چندین جلسه درمان است که طی آن از دستگاهی برای هدف گیری دقیق سلولهای سرطانی استفاده میشود. هر جلسه معمولاً 10 تا 15 دقیقه طول میکشد و بعد از آن میتوانید به خانه بروید.
یک دوره معمول درمان رادیوتراپی شامل 2 تا 5 جلسه در هفته است و 3 تا 6 هفته ادامه خواهد داشت.
اثرات جانبی رادیوتراپی
رادیوتراپی دردناک نیست، اما احتمالاً عوارض جانبی خواهید داشت که بسیاری از این موارد باید پس از توقف درمان از بین بروند.
عوارض جانبی رایج رادیوتراپی عبارتند از:
- احساس درد و قرمزی (مشابه آفتاب سوختگی) روی سینه
- احساس خستگی بسیار زیاد
- احساس بیماری
- ریزش موی موقت در ناحیه تحت درمان
هورمون درمانی
هورمون درمانی درمانی است شامل مصرف دارو برای جلوگیری از اثرات هورمون استروژن است. حدود 9 مورد از هر 10 مورد سرطان سینه آقایان از نوع “گیرنده استروژن مثبت” است، به این معنی که سلولهای سرطانی برای رشد به استروژن نیاز دارند.
هورمون درمانی در موارد زیر انجام میشود:
- جلوگیری از عود سرطان بعد از جراحی
- کاهش سرعت گسترش سرطان و در صورت عدم امکان درمان بیماری، کنترل و کاهش علائم
رایج ترین داروی هورمونی مورد استفاده در درمان سرطان سینه آقایان تاموکسیفن است. این دارو به صورت قرص یا مایع روزانه مصرف میشود. دوره درمان با این دارو معمولا به مدت 5 سال، و گاهی طولانیتر خواهد بود.
اثرات جانبی
تاموکسیفن میتواند عوارض جانبی ناخوشایندی ایجاد کند، مانند:
- احساس بیماری که معمولاً به سرعت از بین میرود
- گرگرفتگی
- افزایش وزن
- مشکل در خوابیدن
- تغییرات خلق و خو، مانند احساس تحریک پذیری یا افسردگی
- از دست دادن میل جنسی (لیبیدو)
در صورت داشتن هر گونه عوارض جانبی مشکل ساز، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک ممکن است داروهای هورمونی دیگر، مانند مهارکنندههای آروماتاز، را برای شما تجویز کند.
شیمی درمانی Chemotherapy
در شیمی درمانی از داروهای قدرتمند برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میشود. اگر هورمون درمانی برای شما مناسب نباشد، ممکن پزشک به شما شیمی درمانی را توصیه کند.
در سرطان سینه آقایان، شیمی درمانی ممکن است برای موارد زیر استفاده شود:
- کمک به جلوگیری از عود سرطان پس از جراحی
- کاهش سرعت گسترش سرطان و در صورت عدم امکان درمان، کنترل و کاهش علائم بیماری
شیمی درمانی شامل چندین جلسه درمان است که در آن دارو به کمک سرم در رگ تزریق میشود. هر جلسه معمولاً چند ساعت طول میکشد و بعد از آن میتوانید به خانه بروید.
یک دوره معمول درمان با شیمی درمانی شامل 6 جلسه است که بین هر جلسه چند هفته استراحت خواهید داشت تا به بدن شما اجازه بهبودی بدهد.
اثرات جانبی شیمی درمانی
شیمی درمانی میتواند باعث ایجاد طیف وسیعی از عوارض جانبی شود، اگرچه بسیاری از این عوارض پس از توقف درمان باید از بین بروند. عوارض جانبی شیمی درمانی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس خستگی بسیار
- احساس بیمار بودن
- ریزش موی موقت
- آسیب پذیری بیشتر در برابر عفونتها
- از دست دادن اشتها
- اسهال
- ناباروری
درمانهای هدفمند Targeted treatment
درمانهای هدفمند داروهایی هستند که نحوه عملکرد سلولها را تغییر میدهند و به جلوگیری از رشد و گسترش سرطان کمک میکنند اما همه انواع سرطان سینه را نمیتوان با درمانهای هدفمند درمان کرد.
تراستوزوماب Trastuzumab (هرسپتین)
تراستوزوماب (با نام تجاری هرسپتین) دارویی است که اثر مادهای به نام گیرنده 2 فاکتور رشد اپیدرمی انسانی HER2 را مسدود میکند.
در برخی از سرطانهای سینه در مردان، HER2 به رشد سلولهای سرطانی کمک میکند.
تراستوزوماب معمولاً پس از رادیوتراپی یا شیمی درمانی برای جلوگیری از عود سرطان استفاده میشود.
تراستوزوماب به صورت مایع مستقیماً در رگ یا به صورت تزریق زیر پوستی برای شما تجویز میشود. برای معالجه باید به بیمارستان مراجعه کنید.
یک دوره معمول درمان با تراستوزوماب شامل هر 3 هفته یکبار یک جلسه درمانی به مدت یک سال است.
اثرات جانبی
تراستوزوماب میتواند عوارض جانبی ناخوشایندی ایجاد کند، مانند:
- واکنش به دارو – این میتواند شامل لرز، تب، تورم صورت و لبها، سردرد، گرگرفتگی، احساس بیماری، خس خس سینه و تنگی نفس شود.
- خستگی و مشکل در خوابیدن
- اسهال یا یبوست
- افزایش خطر عفونت
- کاهش اشتها و کاهش وزن
- درد در عضلات، مفاصل، قفسه سینه یا شکم
- مشکلات قلبی
آبماسیکلیب Abemaciclib
Abemaciclib با نام تجاری Verzenios نوعی داروی درمانی هدفمند است که برای درمان انواع خاصی از سرطان استفاده میشود.
این دارو میتواند با مسدود کردن عملکرد کیناز، پروتئینی که به رشد و تقسیم سلولهای سرطانی کمک میکند، رشد سرطان را متوقف یا آهسته کند.
Abemaciclib همراه با هورمون درمانی تجویز میشود. این دارو به صورت یک قرص دو بار در روز مصرف میشود.
اثرات جانبی
عوارض جانبی رایج آبماسیکلیب عبارتند از:
- کم خونی
- اسهال و استفراغ
- حالت تهوع
- از دست دادن اشتها
- خستگی
- بثورات پوستی